پلی یورتان به عنوان یکی از متنوع ترین مواد مصرفی در صنایع مختلف در حال حاضر است.پلی یورتان دارای دو نوع فوم نرم و فوم سخت است.کاربرد فوم پلی یورتان چیست؟از پر مصرف ترین های پلی یورتان می توان به فوم مورد استفاده در مبلمان و فوم صندلی که از نوع فوم نرم پلی یورتان هستند میتوان اشاره کرد.فوم سخت یا (Rigid) نیز در عایق کاری دیوار و سقف ساختمان ها کاربرد دارد.همچنین از جمله کاربرد های پلی یورتان میتوان به ترمو پلاستیک مورد استفاده در تجهیزات و وسایل پزشکی تا لااستومر های مورد استفاده در کفپوش و قطعات خودرو و حتی به عنوان آب بند و درزگیر، اشاره کرد.
پلی یورتان ماده بینظیری است که خواص الاستیکی لاستیک همراه با سختی و مقاومت فلز را هم زماند فراهم میکند.
این ماده در مقایسه با سایر مواد از لحاظ کاربردی بودن، زمانی و یا هزینه ای بسیار مناسب و مقرون به صرفه است.
انواع فوم پلی یورتان
فوم پلی یورتان نوعی مواد شیمیایی هستند که ابر و اسفنج تنها نمونه سادهای از این فوم ها میباشند. فوم های پلی یورتان از ترکیب شیمیایی ایزوسیانات و پلی یول ها ساخته میشوند. پس یک نوع فوم پلاستیکی هستند که به عنوان عایق حرارتی و الاستومری مورد استفاده قرار میگیرند. اما چون هر کدام از این عایق ها مزیت های متفاوتی دارند پس به طور کلی فوم های پلی یورتان به 3 گروه اصلی دستهبندی میشوند.
1) فوم نرم
این نمونه فوم ساختار انعطافپذیر و نرمی دارد. چون دانسیته آن 35 الی 55 کیلوگرم بر متر مکعب است. سلولهای فوم نرم پلی یورتان از نوع سلول باز هستند پس هوا به سادگی درون این سلولها عبور میکند. از طرفی امواج صوتی را جذب کرده و دارای ضریب هدایت بسیار کمی است. بنابراین فوم نرم پلی یورتان نوعی عایق صوتی به شمار میآید. در واقع فوم پلی یورتان نرم استحکام کششی بینظیری دارد و در برابر بیشتر حلالها دوام بالایی از خود نشان میدهد. به همین دلیل فوم نرم پلی یورتان خود به نمونههای مختلفی تقسیمبندی میشود نظیر:
فوم نرم بلوکی
این نوع فوم برای تزئینات فضای داخلی اتومبیل مثل بالشتک های روی صندلی و تشک های خواب مناسب است. نمونهای از فوم های نرم همان ابر و اسفنج میباشد.
پلی یورتان نرم قالبی (فوم سرد)
انواع فوم پلییورتان نرم قالبی برای تولید مبلمان، صندلی قطار، اتومبیل، قطار و غیره استفاده میشود.
ویسکوالاستیک
این نوع فوم های نرم پلی یورتان به عنوان عایق صوتی در سالن های کنفرانس، سینماها، سالن های همایش و غیره به کار میروند.
2) فوم نیمه سخت
در بین انواع فوم پلی یورتان برخی از فوم ها نه به انعطافپذیری فوم های نرم هستند و نه به خشکی فوم های سخت. بلکه حالتی نیمه سخت دارند چون بخشی از ساختار این نمونه فوم به شکل سلول باز است و بخش دیگری از آن به صورت سلول بسته میباشد. بنابراین فوم های نیمه سخت پلی یورتان آب را درون سلولهای خود جذب میکنند اما توانایی جذب رطوبت هوا را ندارند. به همین دلیل عایق های پلی یورتان نیمه سخت برای ساخت ضربه گیر سپر خودرو، داشبورد، ساخت اسباب بازی بچه ها و تولید لوازم تزئینی مورد استفاده قرار میگیرند. مهمتر اینکه از این فوم های ضربه گیر میتوان در صنایع حمل و نقل دریایی، ریلی و جادهای هم استفادههای زیادی برد.
3) فوم سخت
- 🟢تولید مبلمان
- 🟢تولید داشبورد
- 🟢صنایع کشتیرانی
- 🟢ساخت شناورها
- 🟢صنایع عمران و معدن
- 🟢تولید قطعات دکوراتیو
- 🟢ساخت یخچال و فریزر
- 🟢تولید فوم شانه تخم مرغی
- 🟢ساخت ضربه گیرهای ماشین
- 🟢عایق کاری حرارتی و رطوبتی ساختمان
یکی از محبوب ترین و پرفروش ترین انواع فوم های پلی یورتان از نوع فوم سخت است. این نوع عایق های پلی اورتان بیشتر به منظور جلوگیری از هدر رفت انرژی در ساخت ساندویچ پنل ها مورد استفاده قرار میگیرند. چون ساختار آن به شکل سلول بسته است در نتیجه ضریب هدایت حرارتی بسیار کمی در مقایسه با سایر فوم های پلی یورتان دارد. همچنین به سادگی روی هر سطوح فولادی، چوبی، فلزی و حتی رزین های ترموست میچسبد. فوم سخت پلی یورتان مقاومت بالایی در تماس با بنزین، نفت، مواد اسیدی، قلیایی و سایر حلالهای دیگر دارد. از این رو در صنایع مختلفی از فوم پلی یورتان سخت استفاده میشود مانند:
فوم سخت پلی یورتان
فوم های سخت پلی یورتان دارای درصد زیادی سلول بسته همراه با ویژگی های خاص است:
از جمله ویژگی های فوم سخت پلی یورتان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- 🟢فوم سخت را میتوان بدون نیاز به گرمایش تولید کرد.
- 🟢دانسیته فوم سخت میتواند در طیف گسترده ای تنظیم شود.
- 🟢فوم سخت میتواند در مقابل نفت و بنزین و سایر حلال های غیر قطبی مقاومت کند.
- 🟢فوم سخت به دلیل کم مصرف بودن درانرژی و متنوع بودن،از محبوب ترین فوم ها است.
- 🟢این فوم میتواند به مواد مختلف از قبیل فولاد،چوب،رزین های ترموست،فیبر و فوم بچسبد.
- 🟢این فوم در صورتی که دانسیته پایینی داشته باشد دارای خواص عایق حرارتی بسیار بالایی است.
- 🟢فوم سخت در حین افزایش ایمنی و رفاه افراد تا حدود زیادی مقدار مصرف سوخت و هزینه های مصرف و تولید را کاهش می دهد.
کاربرد های فوم سخت پلی یورتان
- 🟢پلی یورتان پاششی بعنوان عایق حرارتی در ساختمان کاربرد ویژه ای دارد.
- 🟢از فوم سخت در ساخت ساندویچ پنل ها و شناورها،کشتی ها و بسته بندی استفاده می شود.
- 🟢این فوم کاربرد های بسیاری در صنعت خودرو سازی دارد که در آن برای ساخت داشبورد و ضربه گیر های خودرو ها و … استفاده می شود.
- 🟢از فوم سخت با دانسیته بالا در صنایع مبلمان برای تولید قطعات دکوراتیو و فوم چوب پلی یورتان،همچنین عمران و معدن استفاده می شود.
- 🟢فوم سخت در صنایع مختلف کاربرد های متفاوتی دارد،برای مثال در صنعت ساختمان در داخل دیواره فلز و پلاستیک یخچال ها و فریزرها و در پشت کاغذ،فلزات و مواد دیگر در پانل های عایق دارد.